06. Festiwal Nowego Teatru - podsumowanie

06. Festiwal Nowego Teatru - podsumowanie



W czwartek 5 grudnia zakończyliśmy 06. Festiwal Nowego Teatru – 58. Rzeszowskie Spotkania Teatralne. Emocje zdążyły już nieco ochłonąć, czas więc na podsumowania.

06 edycja FNT trwała siedem dni, w czasie których odbyło się aż 27 wydarzeń. Publiczność mogła zobaczyć siedem spektakli konkursowych, trzy spektakle teatrów niezależnych oraz trzy czytania performatywne powstałe w ramach inicjatywy Teatru im. Wandy Siemaszkowej - Scena Nowej Dramaturgii. Wzięliśmy udział także w otwarciu dwóch wystaw, w panelu dyskusyjnym, promocji książki i koncercie. W ramach FNT, zaprosiliśmy widzów do udziału w spektaklu finałowym, zgodnie z tradycją, było to przedstawienie studentów szkoły teatralnej. 

06. Festiwal Nowego Teatru został otwarty 29 listopada przez osoby odpowiedzialne za jego organizację i program - dyrektora FNT Jana Nowarę, kuratora nurtu głównego Tomasza Domagałę, kurator nurtu OFF-KONTEKSTY Katarzynę Knychalską, kurator Sceny Nowej Dramaturgii Martynę Łyko, koordynatorkę FNT Jagodę Skowron oraz Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego Annę Huk. Otwarciu towarzyszył wernisaż pokonkursowej wystawy prac 16 Międzynarodowego Biennale Plakatu Teatralnego Konkurs Młodych Koszyce-Rzeszów 2019. Słowo wstępu wygłosił jego kurator Krzysztof Motyka. Plakaty teatralne z całego świata, wykonane przez studentów i absolwentów szkół plastycznych można było podziwiać w teatralnym foyer do 28 listopada.

Największym zainteresowaniem cieszył się oczywiście nurt główny. Spektakle konkursowe zostały wybrane przez dyrektora Jana Nowarę i kuratora nurtu głównego Tomasza Domagałę, który zastąpił na tym miejscu zmarłą tragicznie w 2018 r. współtwórczynię Festiwalu Joannę Puzynę-Chojkę. Jak wielokrotnie powtarzał Domagała, kontynuowanie dzieła zainicjowanego przez nieodżałowaną wybitną teatrolog, było dla niego wielkim zaszczytem i jednocześnie trudnym zadaniem. Przyznał, że starał się skonstruować program nieoczywisty, i niejednorodny ze szczególnym naciskiem na znakomitą jakość teatralnego rzemiosła. Sądząc po reakcjach widzów, recenzjach oraz dyskusji dziennikarskiego Jury, udało się bardzo dobrze zrealizować postawiony cel. Przez sześć dni mogliśmy oglądać ciekawe spektakle, o różnorodnej formie i tematyce, które łączyło jednak sformułowane przez dyrektora Nowarę hasło-klucz „Ja i/czy wspólnota”, odnoszące się do poszukiwania odpowiedzi na pytania o kondycję współczesnego humanizmu. Po każdym ze spektakli konkursowych odbyły się Rozmowy o teatrze, czyli spotkania twórców i aktorów danego przedstawienia z widownią, które prowadził właśnie Domagała. Chętnie (mimo późnej pory) uczestniczyli w nich widzowie, ale także twórcy, przyznając, że spotkania z publicznością są bardzo istotne dla ich pracy. Wyważone rozmowy na temat powstawania danego spektaklu, tematu, który podejmuje i użytych środków teatralnego wyrazu, częstokroć kończyły się osobistymi refleksjami zarówno twórców, jak i publiczności.

Nikt z uczestników Festiwalu nie był więc zdziwiony informacją o burzliwym przebiegu głosowań Jury dziennikarskiego, w którego skład weszli akredytowani dziennikarze. Ostatecznie Jury zdecydowało o przyznaniu Nagrody Głównej ostatniemu z prezentowanych podczas FNT spektakli konkursowych - „Staff Only” Biennale Warszawa w reż. Katarzyny Kalwat „za najpełniejsze oddanie idei nowego teatru sformułowanej przez Joannę Puzynę-Chojkę oraz myśli przewodniej tegorocznej edycji Festiwalu Ja i/czy wspólnota, aktualność tematu, podjęcie dyskusji nad relacją wspólnota – inny, rozszerzenie tego, co rozumiemy pod  pojęciem projektu teatralnego, a także dekonstrukcję sposobów mówienia o polskości zawartej w języku.” Nagrodę w imieniu całego zespołu aktorskiego i realizatorskiego, z rąk Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego Anny Huk, odebrała niezwykle wzruszona aktorka Ifi Ude.

Jury po raz pierwszy w historii FNT postanowiło przyznać także pozaregulaminową Nagrodę Specjalną dla spektaklu „Aktorzy koszalińscy, czyli komedia prowincjonalna” Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie w reż. Piotra Ratajczaka. Jak czytamy w uzasadnieniu „za inteligentne i życzliwe przypomnienie, że prowincja to stan świadomości, a nie miejsce na mapie oraz za zwrócenie uwagi na siłę wspólnoty, która bierze się z siły jednostki w teatrze i poza nim.” Nieobecni podczas gali finałowej aktorzy koszalińskiego teatru nagrali dla zgromadzonych wideo, w którym podziękowali za nagrodę i zaproszenie na Festiwal.

Podczas gali finałowej poznaliśmy także laureata Nagrody Publiczności. Komisja po przeliczeniu głosów, zebranych tuż po spektaklach, poinformowała, że spektaklem, który zebrał największą liczbę punktów są „Idioci” z Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi w reżyserii Marcina Wierzchowskiego. To już kolejne przedstawienie tego reżysera, które w ramach FNT doceniła publiczność. Na facebookowym profilu łódzkiego teatru możemy przeczytać żywiołowe podziękowania oraz wymowne sformułowanie, że „bycie docenionym przez widza to największa pochwała dla artysty”.

Sporym zainteresowaniem widzów FNT cieszył się powołany w tym roku nurt OFF-KONTEKSTY. Jego kuratorka Katarzyna Knychalska podziękowała dyrektorowi Janowi Nowarze za zaproszenie do Rzeszowa spektakli niezależnych. Dzięki temu nasze miasto stało się kolejnym miejscem na mapie Polski, w którym widzowie mogli obcować z ważnymi i oryginalnymi propozycjami niezależnych twórców. Jak podkreślała Knychalska, do udziału w Festiwalu wybrała spektakle, które jej zdaniem reprezentują trzy główne ścieżki, jakimi podążają dziś teatry offowe. W związku z powołaniem nowego nurtu, Festiwal po raz pierwszy wykroczył poza mury Teatru Siemaszkowej. Wszystkie spektakle offowe zostały zaprezentowane na gościnnej scenie Teatru „Maska”. Jeden z nich okazał się szczególny ze względu na przełamywanie barier społecznych. Miganą „Wojnę w niebie” Krakowskiej Fundacji „Migawka” w reż. Dominiki Feiglewicz obejrzeli m.in. członkowie Podkarpackiego Stowarzyszenia Głuchych. 

Bardzo wiele osób odwiedziło nasz Teatr, aby poznać efekty pracy artystów skupionych wokół Sceny Nowej Dramaturgii. Byli to zwłaszcza ci, którzy w lutym tego roku przysłuchiwali się pierwszym pomysłom realizacyjnym par autor-reżyser dobranych podczas teatralnego speed-datingu. Po blisko 9 miesiącach premiery w formie czytań performatywnych doczekały się dwa projekty – „Superbohater” Michała Łukowicza w reż. Beniamina Bukowskiego oraz „Celineczka” Katarzyny Matwiejczuk w reż. Kamili Siwińskiej. Podczas FNT zobaczyliśmy także czytanie powstałe w ramach Letniej Rezydencji Literackiej czyli drugiej odsłony SND – „Febrę” Aldony Kopkiewicz w reż. Martyny Łyko. Wszystkie czytania zostały zaprezentowane przez aktorów Teatru im. Wandy Siemaszkowej i aktorów gościnnych.

Bardzo ważnym punktem programu FNT był panel dyskusyjny moderowany przez prof. Zbigniewa Majchrowskiego z Uniwersytetu Gdańskiego. Zebrani na Małej Scenie im. Zdzisława Kozienia teatrolodzy, literaturoznawcy i filozofowie rozmawiali o kondycji i przyszłości współczesnego teatru. Bardzo ciekawe było także spotkanie promujące zbiór „Polska jest mitem. Nowe dramaty”, które z autorami dramatów poprowadził Łukasz Drewniak. Prócz wystawy plakatu teatralnego, wielbiciele sztuki wzięli udział w otwarciu wystawy artysty malarza Daniela Pieluchy zatytułowanej „Nadrealizm Polski”, która pozostanie z nami aż do 9 stycznia. Ostatnim wydarzeniem tegorocznego FNT był nastrojowy koncert Ifi Ude – tej samej, która dzień wcześniej zagrała jedną z ról w zwycięskim spektaklu „Staff Only”.

Festiwal obsługiwało blisko 30 redakcji – regionalnych i ogólnopolskich. Na łamach prasy, portali internetowych, w audycjach radiowych i w programach telewizyjnych ukazały się zapowiedzi i wciąż ukazują się relacje z Festiwalu. Artykuły i wzmianki o FNT na ten czas liczymy w setkach.

Jak co roku, FNT towarzyszyła wydawana codziennie gazeta festiwalowa [REC] Magazine redagowana przez zespół internetowego pisma „Teatralia” pod wodzą Agaty Skrzypek. Każdego dnia mogliśmy przeczytać rozmowy z artystami oraz profesjonalne, pisane na gorąco recenzje spektakli i wydarzeń towarzyszących.

Jak zauważyli organizatorzy i dziennikarze, Festiwal z roku na rok cieszy się większą popularnością i zyskuje na znaczeniu. Podczas tegorocznej edycji w Rzeszowie gościliśmy krytyków teatralnych, reżyserów, dyrektorów teatrów, wykładowców akademickich i polityków. Festiwal Nowego Teatru stał się więc bardzo ważnym wydarzeniem, o którego laury ubiegają się najlepsze polskie teatry.

Organizacja Festiwalu nie byłaby możliwa bez środków finansowych przekazanych przez Województwo Podkarpackie oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wszystkim, którzy byli z nami serdecznie dziękujemy i mówimy do zobaczenia za rok!

Relacje w mediach:

"Staff Only" z główną nagrodą Festiwalu Nowego Teatru w Rzeszowie - BIZNESiSTYL.pl

Zakończył się 06. Festiwal Nowego Teatru. Kto został zwycięzcą? - Czytaj Rzeszów.pl

Festiwal Nowego Teatru już za nami. Przyznano trzy nagrody. Do kogo trafiły? - Rzeszów News

06. Festiwal Nowego Teatru. Nagrody rozdane - "Gazeta Wyborcza"

Festiwal Nowego Teatru dobiegł końca. Przyznano nagrodę dziennikarzy oraz publiczności - RESinet.pl

Spektakl "Staff Only" z nagrodą główną 6. Festiwalu Nowego Teatru - 58. Rzeszowskich Spotkań Teatralnych - Onet.pl

Spektakl "Staff Only" z nagrodą główną 6. Festiwalu Nowego Teatru - TVP3 Rzeszów

"Staff Only" wygrał Festiwal Nowego Teatru - "Gazeta Prawna"

"Staff Only" zwycięża w Rzeszowie - "Dziennik Teatralny"

"Staff Only" Biennale Warszawa w reżyserii Katarzyny Kalwat zdobyło nagrodę główną 6 Festiwalu Nowego Teatru - Polskie Radio Rzeszów

Nagrody Festiwalu Nowego Teatru Rozdane - Polskie Radio Rzeszów

Po sąsiedzku: Obcy w opresyjnym tłumie - tarnowski kurier kulturalny