UROCZYSTA INAUGURACJA MFS TRANSMISJE RZESZÓW 2018 - Cud niedokonany, czyli Wielki Odpust w Kalwarii Pacławskiej '39 – koncert Oratoryjny - Filharmonia Podkarpacka

„Cud niedokonany, czyli Wielki Odpust w Kalwarii Pacławskiej '39” /oratorium /libretto: Szymon Bogacz, muzyka: Sławomir Kupczak, dyryg. Łukasz Wódecki, soliści: Naira Ayvazyan, Michał Sławecki, chór i orkiestra: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie /prod. Teatr im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie /Sala Koncertowa Filharmonii Podkarpackiej

Libretto oratorium oparte jest na historii mojej babci, Helenki, która jako nastoletnia dziewczynka wybrała się w pieszą podróż ze swojej wsi, leżącej dziś na terenie Ukrainy, do Sanktuarium Matki Bożej Kalwaryjskiej (Kalwaria Pacławska). Jej wrażenia z tamtego czasu, opisy nieistniejącego już świata, kulturowego tygla, gdzie Polacy, Ukraińcy, Bojkowie i wiele innych nacji spotykały się ze sobą na ogromnym odpuście Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny wydały mi się idealne do stworzenia utworu muzycznego, wielkiego Oratorium. Bo tylko w połączeniu tekstu dramatycznego i muzyki oratoryjnej najlepiej odbija się klimat tamtego czasu, ostatnich dni II Rzeczpospolitej, nieuchronnego końca i zbliżającej się największej pożogi XX wieku.

Szymon Bogacz

„Cud niedokonany, czyli Wielki Odpust w Kalwarii Pacławskiej ’39” na sopran, kontratenor, dwóch recytatorów, chór, orkiestrę i elektronikę do libretta Szymona Bogacza pisałem wiosną i latem 2018 r. na zamówienie Teatru im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie w ramach I Międzynarodowego Festiwalu Sztuk TRANS/MISJE.
Utwór składa się z ośmiu części pisanych w różnych konwencjach stylistycznych, które spaja m.in. ośmiodźwiękowy motyw – coś w rodzaju motywu przeznaczenia, fatum, którego pełny obraz dźwiękowy ukazany jest w ostatniej części.

W przeciwieństwie do tragedii antycznych, w których losem postaci „sterują” bogowie, a człowiek jest jedynie bezwolną marionetką, zbyt słabą, by móc zmienić swoje przeznaczenie, w historii opisanej przez Szymona Bogacza, to w rękach człowieka jest moc, by losy ludzkości odmienić, poprzez „narzędzia”, w jakie został wyposażony.

Nieumiejętność komunikacji, egoizm, pycha, to przymioty ludzkie, niezmienne, które muszą doprowadzić do tragedii, mimo ułatwień, jakie daje m.in. technologia, a przede wszystkim świadomość historyczna, świadomość człowieka po Holokauście. Czy to cechy, które są naszym fatum, motywem przeznaczenia?

Sławomir Kupczak

Szymon Bogacz – muzyk, dramaturg

Studiował na Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, grał na trąbce w takich orkiestrach jak: Sinfonia Varsovia, Filharmonia Narodowa, Polska Orkiestra Radiowa. Absolwent scenariopisarstwa na PWSFTViT im. L. Schillera w Łodzi, stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2013 do 2016 r. pełnił funkcję dramaturga i kierownika literackiego w Teatrze im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze.
Napisał kilkanaście dramatów, które doczekały się kilku realizacji scenicznych, m.in. „W imię Ojca i Syna”, „Allegro moderato”, „Koło kwintowe – fragmenty”, „Nocami i dniami będę tęsknić za Tobą”. Spektakl „Karskiego Historia Nieprawdziwa” w reż. Julii Mark (Teatr im. C.K. Norwida, Jelenia Góra) został nagrodzony Srebrnym Kluczykiem w kategorii najlepszy spektakl teatralny, a słuchowisko na podstawie tego tekstu statuetką TALANTONA. „Karskiego Historia Nieprawdziwa” znalazł się także w finale 21. Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Na 1. Festiwalu TEATROTEKA FEST (2017) nagrodę za najlepszy tekst dramatyczny jury przyznało sztuce „Zakład Doświadczalny Solidarność” Szymona Bogacza (spektakl Teatru Telewizji w reż. Adama Sajnuka).

Sławomir Kupczak – kompozytor

Studiował kompozycję w Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu oraz kompozycję komputerową. Odbył ponadto studia podyplomowe w zakresie: kompozycji specjalnej, kompozycji komputerowej oraz muzyki teatralnej i filmowej. Brał udział w międzynarodowych kursach dla młodych kompozytorów w Polsce i zagranicą. Jego utwory „Anafora VI” i „Anafora VII – Lament” otrzymały wysokie lokaty w konkursach dla młodych kompozytorów. „Anafora V”, „Res facta” i „4 tańce z przygrywką” reprezentowały zaś Polskie Radio w konkursach międzynarodowych.

Jest twórcą muzyki solowej, kameralnej, symfonicznej, elektroakustycznej, teatralnej (do przedstawień w reżyserii m.in. Jakuba Porcariego, Krzysztofa Globisza, Marii Spiss czy Pawła Passiniego) i filmowej. W maju 2015 r. odbyła się premiera jego opery kameralnej „Voyager w reż. Michała Borczucha, napisanej na zamówienie Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie.

Komponował na zamówienie m.in.: Międzynarodowego Festiwalu Warszawska Jesień, Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, Światowych Dni Muzyki MTMW we Wrocławiu, festiwali Musica Electronica Nova i Musica Polonica Nova, Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia.

Jego utwory były wykonywane na najważniejszych festiwalach w Polsce (m.in. Sacrum Profanum, Poznańska Wiosna Muzyczna, Festiwal Muzyki Polskiej w Krakowie, Warszawskie Spotkania Muzyczne,) i za granicą (Kontrasty (Ukraina), International Actual Music Festival The Other Space w Moskwie, Ohren auf Europa – Biennale der Neuen Musik w Düsseldorfie, Synthèse w Bourges, Polska!Year w Wielkiej Brytanii, Sonorites Festival w Belfaście).

Łukasz Wódecki – dyrygent

Absolwent Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie skrzypiec, a także Dyrygentury Symfoniczno-Operowej. Stypendysta Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Uczestnik krajowych i międzynarodowych konkursów dyrygenckich. W swoim dorobku posiada udział w wielu prestiżowych festiwalach i nietypowych projektach muzycznych, m.in. w Festiwalu Muzyki i Sztuki Krajów Bałtyckich „Probaltica” w Toruniu, projektach „Steve Nash & Turntable Orchestra oraz „N.K.D.M” S. Badalova. Wraz z orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej poprowadził polskie prawykonanie koncertu fortepianowego J. Bruzdowicz oraz światowe prawykonanie I symfonii E-dur op.73 „Evocation – Symphonie Fantastique” R. Koczalskiego.

Gościnnie współpracował m.in. z: Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Częstochowskiej, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Szczecińskiej, London Contemporary Orchestra, Orchestre national de Montpellier, Strauss Waltz Orchestra, którą poprowadził podczas tournée po Chinach. Dyrygował również pierwszym polsko-ukraińskim zespołem muzyki współczesnej Neo Temporis Group.

Nagrał kilka albumów muzycznych.

Naira Ayvazyan – sopran ormiańskiego pochodzenia

Absolwentka Prywatnej Szkoły Operowej A. Teligi. Ma na swoim koncie występy m.in. w: Gliwickim Teatrze Muzycznym, Operze Bytomskiej, Operze Krakowskiej, Operze i Filharmonii Podlaskiej, Teatrze Małym w Łodzi. Koncertowała w repertuarze operowym i operetkowym w Filharmonii Śląskiej, Zabrzańskiej, Rzeszowskiej pod batutą znakomitych dyrygentów takich jak: Marcin Nałęcz Niesiołowski, Lesław Sałacki, Sławomir Chrzanowski. Wielokrotnie występowała na najważniejszych festiwalach muzyki operetkowej, operowej i sakralnej. Naira Ayvazyan jest również producentką projektów muzycznych, takich jak „Broadway Show” czy „Rendez vous” z gwiazdami polskiej sceny kabaretowej.

Michał Sławecki – kontratenor

Absolwent Wydziału Wokalnego Uniwersytetu Muzycznego im. F. Chopina w Warszawie.

Zadebiutował podczas studiów jako Książę Orlovsky w „Zemście nietoperza” J. Straussa w Operze na Zamku w Szczecinie oraz jako Neron w „Koronacji Poppei” C. Monteverdiego w Teatrze Collegium Nobilium w Warszawie. Występował m.in. w: Filharmonii Narodowej w Warszawie, Filharmonii w Szczecinie, Operze Śląskiej w Bytomiu, Teatrze Polskim w Warszawie, Teatrze Wielkim Operze Narodowej w Warszawie, Teatrze di Manoel na Malcie. Koncertował także na Litwie, Łotwie, w Rzymie, we Francji, w Niemczech, Grecji, Austrii oraz Kazachstanie.
W swoim repertuarze koncertowym ma liczne dzieła od muzyki barokowej po muzykę współczesną. Współpracuje z wybitnymi polskimi kompozytorami, takimi jak Paweł Mykietyn, Maciej Zieliński, Andrzej Zarycki.
Zrealizował też wiele nagrań CD, radiowych oraz telewizyjnych.

libretto: Szymon Bogacz
muzyka: Sławomir Kupczak
dyryguje: Łukasz Wódecki
soliści: Naira Ayvazyan, Michał Sławecki

Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie
produkcja Teatr im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie

czas trwania: 50 minut

Międzynarodowy Festiwal Sztuk TRANS/MISJE zrealizowano dzięki wsparciu: