Magiczny świat Olgi Siemaszko

Wystawę prac Olgi Siemaszko, nazywanej pierwszą damą polskiej ilustracji, będzie można oglądać już od 19 października w Galerii pod Ratuszem. Wydarzenie jest częścią organizowanych przez Teatr im. Wandy Siemaszkowej obchodów 80-lecia Sceny Dramatycznej w Rzeszowie. Wystawa zorganizowana jest we współpracy z Fundacją Olgi Siemaszkowej.

Olga Siemaszko z d. Binder (1911-2000) urodziła się w Krakowie. Była polską malarką, graficzką i ilustratorką książek, przede wszystkim dla dzieci. Ukończyła warszawską Akademię Sztuk Pięknych, kształcąc się m.in. u Mieczysława Kotarbińskiego, Edmunda Bartłomiejczyka, czy Stanisława Ostoi-Chrostowskiego. Podczas II wojny światowej przebywała początkowo w zajętym przez Związek Radziecki Lwowie. Po ataku III Rzeszy na ZSRR ukrywała się (ze względu na swoje żydowskie pochodzenie) m.in. w Busku-Zdroju, wspierana przez rodzinę męża, Andrzeja Siemaszki (wnuka Wandy Siemaszkowej).  Po II wojnie światowej zamieszkała w Warszawie, gdzie została kierowniczką artystyczną powstającej wówczas redakcji „Świerszczyka”. Współpracowała z wydawnictwem „Czytelnik”, Centralną Wytwórnią Filmową, Instytutem Wydawniczym „Nasza Księgarnia”, Krajową Agencją Wydawniczą i innymi. Stworzyła kultowe ilustracje do książek Juliana Tuwima i Jana Brzechwy, na których wychowywały się pokolenia Polaków. Jej prace towarzyszyły także tekstom m.in. Jerzego Ficowskiego, Hansa Christiana Andersena, Goethego, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Aleksandra Fredry.

Ponad sto prac Olgi Siemaszko pochodzących z rodzinnego archiwum będzie można oglądać w Rzeszowie już od 19 października. Otwarcie wystawy pn. „Magiczny świat Olgi Siemaszko” zaplanowano na godz. 16:30 w Galerii pod Ratuszem.

Zwiedzanie wystawy możliwe jest codziennie (19-27  października 2024) w godz 15:00 – 18:00.

 

Anita Wincencjusz-Patyna

Historyczka sztuki

Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu

 

Wydaje mi się, że do każdej bajecznej rzeczywistości można się dostać tylko za pomocą jakiegoś zaklęcia, by móc się tam czuć swobodnie. Wtedy wszystko fantastyczne jest możliwe naprawdę.

Ilustratorka i projektantka graficzna (plakaty, pocztówki, kalendarze, okładki płyt); pierwsza kierowniczka artystyczna poczytnego czasopisma dla dzieci „Świerszczyk” (1945–1961) i jedna z redaktorek graficznych Czytelnika. Współpracowała także m.in. z Bohem Press, Naszą Księgarnią, Biurem Wydawniczym „Ruch”, Krajową Agencją Wydawniczą oraz Książką i Wiedzą. Druga połowa minionego stulecia to był czas Olgi Siemaszko. Nie bez racji nazywano ją pierwszą damą polskiej ilustracji. I nie chodziło tu tylko o pozycję w środowisku, ale również o niepowtarzalną elegancję jej prac malarskich i rysunkowych. Edukację artystyczną Siemaszko zaliczyła jeszcze przed wojną, pobierając nauki w krakowskiej Szkole Przemysłu Artystycznego (1930–35) oraz w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (1935–39).  Powojennym debiutem jako ilustratorki było opracowanie graficzne do książki Bohdana Brzezińskiego O kaczce, która kaszkę warzyła (1945). Jej styl, właściwie przez ponad pół wieku niezmienny, rozpoznać można od razu. Świat przedstawiony, jakby utkany nitką brabanckiej koronki klockowej, uwiódł pokolenia czytelników, a tekstom przydał czaru, liryzmu, subtelnego piękna, ale i sporej dawki humoru. Delikatny, precyzyjny kontur, często wykonany ołówkiem, wypełnia płasko traktowany kolor. Siemaszko swobodnie zestawia pastelowe odcienie z nasyconymi barwami. Artystka dba o detal, starannie komponuje swoje ilustracje, często zamykając je w ramki. Te cechy wywodzą jej twórczość w prostej, choć długiej linii od średniowiecznego iluminatorstwa, idealnie wpisując się w bogatą tradycję zdobienia ksiąg.

Najczęściej ilustrowała baśnie, bajki, legendy i opowieści fantastyczne. Znakomity kolega po fachu, Mieczysław Piotrowski jakże trafnie zauważył: „Olga Siemaszko wprowadza nas w krainę, o której Paul Klee powiedział, że dzieje się 2 cm nad powierzchnią ziemi, u podnóża trawy, krainy niewidzialnych zdarzeń”. Niemała liczba zilustrowanych przez nią tytułów adresowana była także do czytelników dorosłych (Julian Tuwim, Calderon de la Barca, Jarosław Iwaszkiewicz, Maria Broniewska).

Konsekwencja w kreowaniu przekonujących obrazów akompaniujących ilustrowanym tekstom jest w przypadku Siemaszko mistrzowska. Swoją uwagę kieruje nie tylko na bohaterów i ich otoczenie, ale także na rekwizyty, pozornie nieistotne elementy. Ilustratorka przyznała w jednym z wywiadów: „bawię się różnymi drobiazgami, (…) i myślę, że mój odbiorca też lubi oglądać takie przedmioty, jak dzbanki, foteliki i inne ‘martwe naturki’”.

Liczne nagrody i wyróżnienia oraz docenienie talentu Olgi Siemaszko także zagranicą potwierdzały uznanie, jakim cieszyła się przez długie lata swojej artystycznej działalności w dziedzinie ilustracji. Zwieńczeniem dokonań było wpisanie jej nazwiska na Honorową Listę im. Hansa Christiana Andersena w 1986 roku oraz przyznanie jej medalu od Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości.

Wydarzenie finansowane z budżetu Województwa Podkarpackiego. Wydarzenie realizowane w ramach zadania pn. „80-lecie Sceny Dramatycznej w Rzeszowie”.

Terminy wydarzenia

Brak terminów.

Skip to content